Wys tans plasings met die etiket wet. Wys alle plasings
Wys tans plasings met die etiket wet. Wys alle plasings

Dinsdag 01 November 2016

Die eet van rein en onrein diere

In die O.T. sou die wat onrein diere eet, hulleself verontreinig (Lev. 11:43). Die vraag oor of dit toelaatbaar is vir die Christen om onrein diere te eet, is iets wat al baie redenasie uitgelok het onder geleerdes. Eerstens moet ons onderskei tussen WETTE wat deur die Here gegee word, en MENSLIKE GEBOOIE. Mensgemaakte wette moet nie gesien word soos wette v/d Here nie.  Paulus verwys na sulke leringe as 'n skyn van wysheid wat in "eiesinnige godsdiens en nederigheid en in gestrengheid teen die liggaam, GEEN WAARDE HET NIE" (Kol. 2:20-23). Daar is plekke waar menslike gebooie wel gehoorsaam moet word (soos in die geval van kinders teenoor ouers se wette), maar die konteks van Kol. 2:20-23 gaan oor waar mensgemaakte wette gesien word as nodig "tot aanneming tot kinders van God", - in so 'n geval moet dit gesien word as 'n skyn van wysheid wat geen waarde het nie. Bv., die skrifgeleerdes en Fariseers het verkeerdelik geglo dat hulle menslike gebod wat gaan oor "handewas voor ete" deur die Here verwag word, asof hulle nie aangeneem sal word as hulle nie die gebod nakom nie... (Matt. 15:2-9).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------- "Wette van die Here" moet egter gehoorsaam word, maar dit is juis wat die onderwerp van die eet van rein en onrein diere so ingewikkeld maak...  (Lev. 11; 20:25...), maar wat ons moet onthou is dat wette (wat deur die Here gegee word oor wat rein en wat is onrein), gaan beslis oor wat Hy as rein of as onrein verklaar, en "wanneer".  En kan terloops anders vervul word in verskillende tydperke oor "tyd" afhangende van wat die Here wil en toelaat.  Om dit beter te verduidelik verwys sommige Christelike kerke hierna as "bedelings". Nie dat die Here se wette ooit tot niet gaan nie, maar dit word baiemaal anders vervul in verskillende tydperke. Bv., in die tydperk voor "Noag se ark" wil dit lyk of die mens nie toegelaat was om enige vleis te eet nie (Gen. 1:29,30);  tog, in die tydperk nadat die ark gestrand het, was hulle toegelaat om vleis te eet (Gen. 9:3) - maar l.w. Gen 9:4 - "Net die vleis met sy siel, met sy bloed, mag julle nie eet nie"(Lev. 7:26). Hierdie feit dat ons geen bloed mag eet nie, is ook iets wat in die N.T. beveel word (Hand. 15:20,29; 21:25) - in konteks gaan die eet van bloed egter nie oor die tema van "voedsel" nie, maar oor die feit dat die siel in die bloed is (Gen. 9:4-6).  Hulle is dus toegelaat om diere (wat ook 'n siel het) dood te maak sodat hulle die vleis kon eet, maar net nie met die siel nie! (Lev. 17:11,14). Christene wat bloed eet, word verseker onrein daardeur... nie omdat hulle nie "die wet" gehoorsaam nie, maar omdat hulle "sondig". Alhoewel die mens in Gen. 9 alreeds die kennis gehad het van wat is rein en wat is onrein diere, vind ons tog nie daar 'n rekord van waar hulle belet word om onrein diere te eet nie (alhoewel slegs rein diere geoffer was). Toe later, in die tydperk v/d volk in die woestyn en daarna, het daar heelwat ander koswette bygekom (Lev.), o.a. die feit dat geen onrein diere geeet mag word nie (Lev. 5:3; 11:24,43,44; Dan. 1:8...).  Daar was natuurlik ook baie MENSGEMAAKTE  WETTE onder die volk wat, alhoewel hulle geglo het dat daardie dinge hulle onrein maak, dit tog nie so was nie (soos die kwessie van handewas voor ete...). 
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jesus het ook hierdie onderwerp aangehaal en geleer dat niks wat ingaan in die maag, iemand ONREIN kan maak nie, maar slegs dit wat in die hart is van die mens:  (Mar 7:18,19 - "En Hy sê vir hulle: Is julle ook so sonder verstand? Begryp julle nie dat alles wat van buite af in die mens ingaan, hom nie onrein kan maak nie,  omdat dit nie ingaan in sy hart nie, maar in die maagen dit gaan in die heimlikheid uit en maak al die voedsel rein?
(Mar 7:20)  En Hy sê: Wat uit die mens uitgaan, dit maak die mens onrein.
(Mar 7:21)  Want van binne, uit die hart van die mense, kom die slegte gedagtes, egbreuk, hoerery, moord...  Alhoewel hierdie stelling gemaak is in konteks met "mensgemaakte gebooie" (onreinheid a.g.v. eet met ongewaste hande), is dit tog duidelik volgens die Here se verduideliking dat Hy ook verwys het na "voedsel" - Mark. 8:19; maw, dat geen voedsel "wat van buite af in die mens ingaan hom onrein kan maak nie, omdat dit nie ingaan in sy hart nie, maar in sy maag".... As iemand gedagtes van sonde koester, dan is dit dit wat in sy hart aangaan - m.a.w., ek moet ondersoek wat is die oorlegginge en gedagtes van my hart? (Hebr. 4:12,13).  Dit is hierdie gedagtes waardeur hy onrein (besoedel) kan word (Ef. 4:19-20). (Vgl. dit met Mat 5:28 - "Maar Ek sê vir julle dat elkeen wat na ‘n vrou kyk om haar te begeer, reeds in sy hart met haar egbreuk gepleeg het). 

En alhoewel die eet van bloed iets is wat ingaan in die maag, maak dit iemand nie onrein omdat dit "voedsel" is nie, maar omdat die persoon "die vleis eet met die siel".  Dieselfde met afgodsoffers:  dit is nie die voedsel wat die persoon onrein maak nie (1 Kor. 10:19), maar die feit dat hy deel in 'n offer wat gemaak is aan afgode (eintlik aan duiwels gemaak), en hy eet dit saam met die persoon wat dit offer asof hy ook waarde heg aan die afgod. In so 'n geval het hy saam met die persoon wat dit offer "gemeenskap met duiwels"! (1 Kor. 10:20). In die gevalle van "bloed eet" "of dit wat verwurg is", en "die eet van afgodsoffers" gaan dit dus nie oor voedsel nie, maar oor die GEWETE (1 Kor. 8:7) - vgl. (Lev. 17:14; Lev. 19:29; Jer. 3:9; 13:27 ) met (1 Kor. 10:18-20; Hand. 15:29; 21:25; Openb. 2:14,20)(Rom. 14:3,15,20; Hand. 21:25...).   ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

GEDAGTE:


Wette wat deur die Here gegee word, is nie iets wat tot niet gaan nie, maar kan wel verskillend vervul word in verskillende tydperke afhangende van hoe die Here besluit.  Dit is nie ons wat besluit wat is rein, en wat nie. En wat die Here rein maak, mag ons nie onheilig ag nie (Hand. 10:15). Hierdie feit  is iets wat die Here vir Petrus gese het toe Hy vir hom in 'n verrukking van sinne 'n groot laken wys met die onrein diere en beveel om dit te slag en te eet, maar Petrus het geweier omdat dit onrein diere was. Alhoewel dit wat die Here vir hom hier wou leer meer gegaan het oor "hoe ons geen mens onheilig moet noem nie" (en moet asb. verstaan waarna dit verwys, want dit beteken nou nie dat almal heilig is nie!), is die slotsom nie uitgeskakel dat hierdie ook kan verwys na watter voedsels vir ons geheilig (afgesonder) is nie - nie dat dit sou beteken dat onrein diere nou rein is nie, maar eerder dat die eet van sulke vleis ons nie onrein kan maak nie. Dit is ook interessant om te sien dat die dissipels, gelei deur die Heilige Gees, in Hand. 15 (alhoewel die konteks gegaan het oor die besnydenis en aanneming tot kinders) tot die slotsom gekom het dat hulle nie die Christene uit die heidene onder die wet van Moses moet plaas (wat betref wette rondom wat is rein en wat is onrein in die konteks van aanneming) nie, maar het hulle eerder gewaarsku teen dinge soos die eet van bloed en wat verwurg is, en die eet van afgodsoffers... - dinge wat nie regtig gaan oor die onderwerp van "eet van voedsel" nie, maar meer gaan oor die 
besoedeling v/d gewete en 
besoedeling deur sonde (want in Hand. 15:29 word hulle ook gewaarsku teen sonde soos hoerery) Inteendeel, die rede waarom daar nie van die Christen mans uit die heidene verwag word om hulle vleeslik te laat besny nie, is omdat dit hulle juis sou plaas onder die HELE wet van Moses! (Gal. 5:2,3).  

Ook volgens Rom. 14:20 is alle voedsel REIN om te eet!  Dit beteken nie dat daar nie meer iets bestaan soos rein en onrein diere nie, maar gaan oor die feit dat dit wat ingaan in die maag, jou nie onrein maak nie (Matt. 15:17);  inteendeel,  alles wat deur God geskape is, is goed, en niks is verwerplik as dit met danksegging ontvang word nie! (1 Tim. 4:4 - en l.w. dat hierdie gese is in konteks met dinge wat verkeerdelik verbied was deur sommige leermeesters, soos o.a. "sekere voedsels"). (1Kor. 6:13 - "Die voedsel is vir die maag, en die maag is vir die voedsel, maar God sal die een sowel as die ander tot niet maak. En die liggaam is nie vir hoerery nie, maar vir die Here; en die Here vir die liggaam").  (Rom 14:20 - "Moenie ter wille van voedsel die werk van God afbreek nie. Alles is wel rein, maar dit is verkeerd vir ‘n mens om te eet as dit tot aanstoot is") - Alle voedsel is wel rein vir die Christen (en l.w., spesifiek hier bedoel in konteks met VOEDSEL, nie met sonde nie!), maar weer-eens hier is die rede waarom ons verbied word om sekere kosse te eet, nie a.g.v. die feit dat sekere diere onrein is nie, maar dit gaan hier oor voedsel wat geeet word wat "tot aanstoot" is. 

Ons is dienaars van 'n nuwe testament, NIE VAN DIE LETTER NIE, maar van die gees.  In die Nuwe Testament word wette anders vervul as in die oue.  Jesus Christus het hierdie N.T. ingelyf deur Sy dood en opstanding (Hebr. 9; 12:24; Matt. 26:28; Mark. 14:24;  Luk. 22:20; 1 Kor. 11:25; 2 Kor. 3:6; ...). In hierdie "bedeling" is daar ook wette net soos in elke tydperk voor ons, maar hoe word die wette vervul in hierdie bedeling? Dit is ook belangrik om te sien dat mense in die O..T. ook nie altyd verstaan het "hoe" 'n wet vervul moet word nie, en Jesus het dit verskeie male uitgewys in Sy bediening en het juis kom leer "hoe verkeerd hulle sien" (vgl. gerus hierdie met die onderwerp van "besnydenis v/d hart")(Luk. 10:25-29; 18:18-24; Matt. 13:15; Mark. 8:18;...). Omdat die Christen die Gees van God het en "besny is na die hart", is dit vir hom moontlik om beter te verstaan "hoe" die Here se wette vervul word;  en saam met dit het Jesus Christus (en die apostels) vir ons die waarheid gebring oor wat Hy van ons verwag in hierdie Nuwe Testament tydperk.  

Ook in  Kol. 2:20-23 waar daar gepraat word met die "Christene uit die heidene", word (net soos in Hand. 15) hulle nie geleer oor watter diere geeet of nie geeet mag word nie, maar eerder die volgende geleer:   "Laat niemand julle dan oordeel in spys of in drank of met betrekking tot ‘n fees of nuwemaan of sabbat nie" - Kol. 2:16..  Alhoewel dit lyk of Kol. 2:20-23 eerder handel oor "wereldse wysheid", is ook die onderwerpe van besnydenis en feeste en sabbat aangehaal;  dus handel die konteks nie net oor wereldse wysheid nie, maar ook oor wette wat uit die wet van Moses kom...  Daarom moet hy wat eet, hom wat nie eet nie, nie verag nie; en moet hy wat nie eet  nie, moet hom wat eet, nie oordeel nie, want God het hom aangeneem (Rom. 14:3). Dit wat iemand eet kan hom nie onrein maak nie, tensy sy gewete hom aankla (Rom. 14:15,20).  Met die slotsom van Hand. 15:20 is die "Christene uit die heidene" geensins onder die wet van Moses geplaas (in die sin van wat hulle rein of onrein maak) nie, maar eerder wette gegee rakende "rein hou van sonde" en om toe te sien "dat hulle nie hulle gewetens besoedel nie".
_________________________________________________________________________________